Mỗi dịp Tết đến xuân về, làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng lại rộn ràng với những mẻ bánh thơm ngon được sản xuất liên tục. Đây không chỉ là một đặc sản nổi tiếng mà còn là niềm tự hào của người dân địa phương. Nếu bạn yêu thích tìm hiểu về văn hóa truyền thống, đừng quên ghé thăm làng nghề hơn 500 năm tuổi này trong hành trình khám phá Đà Nẵng.
1. Tổng quan về làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng
1.1. Vị trí của làng bánh tráng Túy Loan
- Địa chỉ: Xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng
- Khoảng cách: Cách trung tâm Đà Nẵng khoảng 15 km về phía Tây Nam
Làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng không chỉ là một địa điểm sản xuất bánh tráng, mà còn gắn liền với nhiều câu chuyện lịch sử thú vị. Cái tên “Túy Loan” bắt nguồn từ một truyền thuyết xưa kể về một loài chim lớn uống rượu say, bay về vùng đất này tìm nơi trú ngụ. Từ đó, người dân đặt tên cho vùng đất của mình là Túy Loan, như một sự lưu dấu câu chuyện độc đáo của cha ông.
Bánh tráng Túy Loan – nét tinh túy từ gạo quê, nước giếng cổ và đôi bàn tay lành nghề (Ảnh: sưu tầm)
Làng nghề này đã tồn tại hơn 500 năm, từ thời kỳ khai hoang lập ấp của người dân Đàng Trong. Dưới thời phong kiến, bánh tráng Túy Loan không chỉ là món ăn phổ biến trong các gia đình mà còn được dùng để tiến cung. Ngày nay, dù đã trải qua nhiều biến động lịch sử, làng nghề vẫn giữ vững nét đẹp truyền thống và trở thành một điểm đến hấp dẫn khi du lịch Đà Nẵng.
1.2 Giá trị văn hóa của bánh tráng Túy Loan trong ẩm thực Đà Thành
Tại vùng đất Quảng Nam – Đà Nẵng, bánh tráng xuất hiện trong mọi bữa ăn gia đình và là nguyên liệu không thể thiếu khi chế biến nhiều món đặc sản như mì Quảng, gỏi cá Nam Ô, bánh tráng cuốn thịt heo… Đặc biệt, vào các dịp lễ, Tết, hay ngày giỗ chạp, bánh tráng trở thành một phần quan trọng trong mâm cúng tổ tiên, thể hiện sự kính trọng và lòng biết ơn của con cháu đối với thế hệ trước.
Người dân địa phương quan niệm rằng chiếc bánh tráng giòn tan là sự kết tinh của đất trời, thể hiện sự trù phú của thiên nhiên và tinh thần lao động miệt mài của con người. Vì thế, dù có đi xa, bất cứ ai là người con của làng Túy Loan cũng tự hào giới thiệu món bánh tráng quê hương đến bạn bè gần xa.
2. Hướng dẫn di chuyển đến làng bánh tráng Túy Loan
Làng bánh tráng Túy Loan tọa lạc tại xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng, chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 15km về phía Tây Nam. Nhờ vị trí thuận lợi, du khách có thể dễ dàng đến đây bằng nhiều phương tiện khác nhau như xe máy, ô tô hoặc taxi.
Làng nghề bánh tráng Túy Loan – nơi gìn giữ dấu ấn văn hóa ẩm thực miền Trung (Ảnh: sưu tầm)
Từ cầu Rồng hoặc trung tâm thành phố Đà Nẵng, bạn đi theo tuyến đường 2 Tháng 9, sau đó rẽ vào đường Cách Mạng Tháng 8 / Quốc lộ 14B. Tiếp tục di chuyển, bạn sẽ đi qua cầu vượt Hòa Cầm, sau đó đi theo tuyến cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi. Khi đến khu vực Quảng Xương, rẽ vào xã Hòa Phong, từ đây chỉ cần hỏi người dân là có thể tìm thấy làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng.
3. Những hoạt động hoạt động hấp dẫn tại làng nghề bánh tráng Túy Loan
Không chỉ là nơi lưu giữ nghề làm bánh tráng truyền thống hơn 500 năm tuổi, làng bánh tráng Túy Loan Phú Quốc còn mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị khi tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất bánh tráng và khám phá không gian làng cổ giàu giá trị lịch sử.
3.1. Trực tiếp quan sát quy trình làm bánh tráng tại làng nghề
Sự đặc biệt của bánh tráng Túy Loan không chỉ nằm ở hương vị mà còn ở phương pháp làm bánh hoàn toàn thủ công, đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm lâu năm. Để làm ra những chiếc bánh thơm ngon, người dân nơi đây phải trải qua bốn công đoạn quan trọng:
- Lựa chọn nguyên liệu: Gạo được ngâm từ tối hôm trước để đảm bảo độ mềm mịn. Sau đó, đem xay thành bột và pha cùng nước, thêm gia vị như tỏi, ớt, gừng, nước mắm để tạo nên hương vị đặc trưng.
- Chuẩn bị củi lửa: Người dân nơi đây không sử dụng bếp gas hay bếp điện mà dùng củi chất lượng cao để tạo lửa đượm, giúp bánh tráng chín đều mà không bị cháy.
- Tráng bánh và sấy khô: Bánh được tráng hai lớp để đảm bảo độ dày vừa phải, sau đó đem sấy khô trên than hồng hoặc phơi dưới nắng tự nhiên.
- Gỡ bánh và đóng gói: Công đoạn này đòi hỏi sự khéo léo để bánh không bị rách hay cong vênh. Bánh sau khi gỡ ra được xếp thành từng chồng gọn gàng, sẵn sàng mang đi tiêu thụ.
- Nhìn có vẻ đơn giản, nhưng để tạo ra một mẻ bánh tráng đạt chuẩn, người thợ phải thực hiện tất cả các bước một cách chính xác và cẩn thận.
3.2. Tham quan làng cổ Túy Loan hơn 500 năm tuổi
Bên cạnh việc tìm hiểu quy trình làm bánh, du khách còn có cơ hội khám phá nét đẹp của một ngôi làng cổ với bề dày lịch sử hơn năm thế kỷ.
- Nhà cổ Tích Thiện Đường: Một công trình kiến trúc đặc sắc có tuổi đời hơn 200 năm, được xây dựng với kết cấu 3 gian, mái ngói âm dương và các cột trụ bằng gỗ mít quý. Những hoa văn chạm trổ trong nhà đều do các nghệ nhân làng mộc Kim Bồng chế tác, thể hiện sự tinh tế của nghệ thuật xưa.
- Đình làng Túy Loan: Là nơi tôn vinh các bậc tiền hiền đã khai sinh ra làng, đình làng Túy Loan được xây dựng từ năm 1889 và đã được công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Nằm giữa không gian rộng hơn 8000m², đình làng mang vẻ đẹp cổ kính, uy nghiêm với những cây đa lớn, các trụ biểu và bình phong khắc chữ Hán.
- Chợ Túy Loan: Từng là một trung tâm giao thương sầm uất, nơi đây nổi tiếng với các sản vật địa phương như chiếu Cẩm Nê, cá từ Hội An, lâm sản từ Tây Nguyên. Ngày nay, chợ không còn đông đúc như trước, nhưng vẫn là một điểm đến mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống.
4. Mua gì làm quà khi ghé thăm làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng
Đến với làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng, không thể bỏ qua cơ hội mua bánh tráng về làm quà cho người thân và bạn bè. Đây là đặc sản có hương vị riêng biệt, khác hẳn với các loại bánh tráng công nghiệp nhờ vào phương pháp sản xuất thủ công và công thức gia truyền hơn 500 năm tuổi.
Bánh tráng Túy Loan – Kết tinh từ truyền thống và sự tinh tế của người làng nghề (Ảnh: sưu tầm)
4.1. Các loại bánh tráng Túy Loan
Bánh tráng Túy Loan có hai loại chính để du khách lựa chọn:
- Bánh tráng chưa nướng: Đây là loại bánh vẫn còn ở dạng nguyên bản, có thể dùng để nướng giòn hoặc ăn kèm với các món đặc sản như gỏi cá, thịt luộc. Khi nướng lên, bánh có độ phồng nhẹ, giòn tan và giữ được mùi thơm đặc trưng của mè và gạo.
- Bánh tráng đã nướng sẵn: Được nướng bằng than hồng ngay tại làng, bánh có độ giòn hoàn hảo, không bị cháy hay quá khô. Loại bánh này có thể ăn ngay mà không cần qua chế biến, rất tiện lợi cho du khách mang về làm quà.
4.2. Giá bán bánh tráng Túy Loan
Bánh tráng Túy Loan có giá thành cao hơn so với nhiều loại bánh tráng thông thường, nhưng điều đó hoàn toàn xứng đáng với chất lượng của sản phẩm:
- Bánh tráng chưa nướng: 170.000 VNĐ / 10 chiếc
- Bánh tráng đã nướng sẵn: 220.000 VNĐ / 10 chiếc
Hành trình khám phá làng bánh tráng Túy Loan Đà Nẵng không chỉ dừng lại ở việc thưởng thức một đặc sản trứ danh mà còn là dịp để cảm nhận hơi thở của lịch sử, nơi một nghề truyền thống vẫn bền bỉ tồn tại suốt hơn 500 năm. Nếu muốn mang về một chút dư vị của miền Trung, hãy để những chiếc bánh tráng giòn rụm từ Túy Loan trở thành nhịp cầu kết nối giữa bạn và văn hóa ẩm thực đậm đà của vùng đất này!
